İnsan fıtratındaki heva ve hevese uyma isteği planlı yaşamayı esaret ve hürriyetinin kısıtlanması olarak görme eğilimindedir. Ama şurası bir gerçektir ki planlama yapılmazsa hiçbir zaman başarılı olamayız. En basitinden eğitimin okullar vasıtası ile planlanmadığı zaman hiç kimse doğru bir eğitim alamaz ve hiçbir başarıyı yakalayamayız.
Planlama her şeyden önce basit bir şekilde neyin, nerede, ne zaman, kim tarafında ve nasıl yapılacağının kararlaştırılmasıdır. Planlamanın en büyük avantajı zaman kazandırması ve işin başarıya ulaşması, hataların en aza indirilmesidir. Planlama ayrıca amaç ve hedeften sapmayı da önler. Böylece başarılı bir süreç içinde işin sonlanmasını netice verir.
İnsan fıtratındaki heva ve hevese uyma isteği planlı yaşamayı esaret ve hürriyetinin kısıtlanması olarak görme eğilimindedir. Ama şurası bir gerçektir ki planlama yapılmazsa hiçbir zaman başarılı olamayız. En basitinden eğitimin okullar vasıtası ile planlanmadığı zaman hiç kimse doğru bir eğitim alamaz ve hiçbir başarıyı yakalayamayız.
**
Zaman, uzatılması ve kısaltılması mümkün olmayan, satın alınamayan, depolanamayan ve telafisi olmayan en değerli kaynaktır. Ama ne ki en fazla israf ettiğimiz şey de zamandır. Atalarımız “Vakit nakittir” demişler ama bizler nakdimizi de vaktimizi de israf ettiğimiz için başarıyı yakalayamıyoruz.
Başarı için zaman yönetimi çok önemlidir. Zamanı verimli kullanmak, az bir zamana daha fazla iş ve etkinlik sığdırmak ancak planlamaya ve program yapmaya bağlıdır. Plan sorumluluk duygusunu geliştirdiği gibi hedefe ulaşmayı da kolaylaştırır.
Zamanı verimli kullanmak için de önce ehemmiyetli, sonra önemli, daha sonra daha az önemli olanları sıraya koymak da yine planlamaya bağlıdır. Bu konuda “Eisenhower Matrisi” başarılı bir zaman yönetimi metodudur. Buna göre işler “Acil ve önemli, acil ama önemli değil, acil değil ama önemli, acil de değil önemli de değil” şeklinde sıralanıp planlanmalıdır.
**
Planlamada ve zamanı etkin ve verimli kullanmada uyulması gereken en önemli şey “Ajanda Kullanımı”dır. Planlı bir şekilde hedeflerine adım adım ilerlemek isteyen herkesin ajanda kullanımını alışkanlık haline getirmesi gerekmektedir. Başlarda zorlanılsa da zamanla alışkanlık haline gelecektir. Birçok başarılı iş insanı tesadüf olmayacak şekilde ajanda kullanımına ve planlamalarına uymaya büyük özen göstermektedir.
Yıllık, aylık, haftalık, günlük planlar oluşturulabilir. Yaygın olarak kullanılan bütün bir ayın bir arada olduğu tek sayfaya sığdırılan formatla oluşturulan takvim ile büyük resim görülmüş olur. Çünkü bir ayı planlayabilmek çok önemlidir, böylece sürprizlere hazırlıklı olunacaktır. Daha sonra haftalık ve günlük olarak planlar detaylandırılmalıdır. Diğer önemli olan ise günlük planı doğru yapabilmektir. Günü doğru bir şekilde planlayabilirseniz hem gün içinde bitirmeyi hedeflediğiniz işleri bitirebilir hem de rutin işlerinizi aksatmadan amaçlarınıza uygun şekilde ilerleyebilirsiniz.
Her akşam bir sonraki günün planını kontrol edilip düzenlemeler yapılmalıdır. Takviminizi her zaman yanınızda taşıyabileceğiniz şekilde oluşturmalısınız. Burada analog şekilde hazırlanmış bir takvimden bahsettik yani ihtiyacınız olan sadece bir defter ve kalem. Diğer taraftan dijital birçok takvim ve ajanda uygulamasından da yararlanabilirsiniz.
**
Bu konuda Mehmet Akif Ersoy şöyle der:
“Osmanlı ulema ve üdebasını garplılardan geri bıraktıran en önemli mesele plan ve programdır. Batılılar özellikle Descartes’den (1596-1650) sonra onun öğretileri ile plan ve programa değer vermişlerdir. Müslümanlar ise genellikle “zuhurata tabi olmuşlardır.” Garplılar “Resimsiz ve plansız hiçbir eser-i sanat vücuda gelmez” derlerdi. Goethe (1749-1832) “Ne çıkarsa plandan çıkar” demiştir. Halbuki İmam-ı Gazali (v.1111) “Levh-i mahfuz-u ilâhi kâinatın planıdır” diyordu.
Evet, güzel bir plan metin bir eser-i edebînin temeli mesabesindedir. İyi bir plan metin bir üslup ile birleşince artık o eser, cihad-ı edebde bekaya namzettir. “Ben plana tabi olacağıma plan bana tabi olsun” demek doğru bir hareket değildir. En büyük kabiliyetler nizama ittiba ederler.
Evvelce planını güzelce tertip etmeyen bir edib için eserinde sukût muhakkaktır. Muvaffakıyet planlı hareket edenindir. Görmez misin ihtirama (mayalanmaya) terk edilen mayî daha kuvvetli olur. Şişenin ağzını vaktinden evvel açarsanız dışarıya fışkıran köpükten başka bir şey değildir.
Planlı hareket etmeyen kabiliyetler müşkilât içinde kalarak işin içinden çıkamazlar ve kabiliyetlerini zayi ederler. (Sebilürreşâd, 12 Temmuz 1328, C.8, Sayı:203; Mehmet Akif’in Makaleleri, Kültür Bakanlığı, s.154.)
**
Kader de Allah’ın planı değil midir? Yüce Allah’ın Adl, Munazzım, Hakîm ve Mukaddir isimleri nizam ve intizamı, o da plan ve programı isterler. Allah ölçülü, dengeli, planlı ve düzenli kulunu sever ve ona yardımcı olur. O da bu sayede başarır.
Yüce Allah kâinatı kader programına göre yarattığı gibi, her canlıyı da onun genlerine yazdığı plana göre yaratmaktadır. Aynı şekilde her bir tohum ve çekirdek de kendisinde bulunan plan ve programa göre işler. Bu sebeple karışık ve birbirine benzer çekirdekler hiç karıştırmadan o plana göre ağaç olur ve meyve verir.
