DİN
8.1.2025 18:41

Türkçe İbadet Olabilir Mi

Mehmet Ali Kaya
Mehmet ALİ KAYA
Türkçe İbadet Olabilir Mi

Müçtehit mezhep imamları ibadet dili Kur’ân’ın nazil olduğu “Vahiy dili” olan Arapça dili olduğu konusunda ittifak etmişlerdir. Bu hususta icma vaki olmuştur. Namazda farz olan ve Kur’ân’da yeterli kadar, kolay geleni okumanın hangi dilden olacağı konusu daha çok fıkıh usûlü kitaplarının “Kur'ân'ın tarifi” bahsinde ele alınmıştır.

Müçtehit mezhep imamları ibadet dili Kur’ân’ın nazil olduğu “Vahiy dili” olan Arapça dili olduğu konusunda ittifak etmişlerdir. Bu hususta icma vaki olmuştur.

Ancak İran’lıların Müslüman oldukları zaman kendilerine namaz farz olduğu için ve bir vakit namazı vaktinde kılınması şart olduğu ve vakti geçirmek caiz olmadığı için İmam-ı Azam Ebu Hanife (ra) “Fatiha’yı ezberleyene kadar Farsça tercümesini okuyarak namaz kılınır” diye fetva vermiştir. (Serahsi, Mebsut, 1:37.)

İmam Şafii bunu caiz görmeyerek namazın Fatiha okunmadan kılınmasını caiz görmemiştir. Zira Peygamberimizin (asm) “Fatihasız namaz olmaz” hadisini delil göstermiştir. (İbn Rüşd, Bidâyetü'l-Müctehid, Mısır-Tarihsiz, 1:119; İbn Kudâme, el-Muğnî, Kahire-Tarihsiz, 1:376-491, 562-568; Şîrâzî, el-Mühezzeb, Matbaatü'l-Bâbî el-Halebî, 1:72.)

**

İmam-ı Azam daha sonra bu içtihadından vazgeçtiği rivayet edilmiştir. (İbn-i Hümmam, Feth, 1:201; Mustafa Sabrî, Mese'eletü-Tercemeti'l-Kur'ân, s.29.) ve diğer müçtehitlere katılarak icmaya dahil olmuştur. Dolayısıyla Ebu Hanife’nin fetvası vardır, demek de doğru değildir. Ebû Yusuf'un öğrencilerinden Ali b. el-Ca'd de bunu rivayet etmiştir. (Kurtubî, Tefsir, 16:149; Zemahşerî, Keşşaf, 4:434.)

Namazda farz olan ve Kur’ân’da yeterli kadar, kolay geleni okumanın hangi dilden olacağı konusu daha çok fıkıh usûlü kitaplarının “Kur'ân'ın tarifi” bahsinde ele alınmıştır. Kur'ân-ı Kerim'in yalnızca mânasının ilâhî, kutsî ve eşsiz (mu'ciz) olmayıp lafzının da aynı niteliği taşıdığı konusunda ittifak vardır. Namazda Kur'ân okunmasının farz olduğu konusunda da bir görüş ayrılığı yoktur. Kur'ân-ı Kerim'de “Namazda Kur'ân okunması emredilmiş” (Müzzemmil, 73:20.) Kur'ân'ın Arapça olduğu da bildirilmiştir. (Yûsuf, 12:2; Şuarâ, 26:195.) Bu iki emir yan yana getirildiği zaman çıkacak sonuç “Namazda Kur'ân'ın vahyedildiği dilde okunmasının farz olduğu” şeklindedir.

**

Bediüzzaman Said Nursi hazretleri ise İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin bu fetvasının hususi, özel bir fetva olduğunu ifade eder ve şöyle der:

1.  İslam merkezinden uzak olan yerlerde bulunanlara aittir.

2. Bir rivayette (Aliyyü’l-Kârî, el-Esrâru’l-Merfûa, s. 182) cennet lisanından sayılan Farsça’ya tercümeye mahsustur.

3.  Fâtiha’ya özel olarak cevaz verilmiştir. Böylece Fâtiha’yı bilmeyenler namazı terk etmesin.

4. İman kuvvetinden gelen bir duygu ile Fatiha’nın mukaddes manalarını anlamak isteyenler için caiz görülmüştür. Halbuki, iman zayıflığından ve Kur'an dili olan Arapça’ya karşı -ırkçılık fikrinden dolayı- nefret duymaktan gelen bir his ile Fatiha’yı tercüme edip Arabî aslını terk etmek, dini terk ettirmektir!” (Bediüzzaman Said Nursi, Mektubat, 2005, 29. Mektup, s.735.) buyurur.

**

Sonuç olarak İslam alimleri ittifakla “İbadet dili vahiy dili olan Arapça’dır. Başka bir dilde Allah’ın Arapça vahyettiği Kur’an-ı Kerimin tercümesini okuyarak ibadet yapılamaz” demişler ve bu konuda “İcma-i Ümmet” hasıl olmuştur. İcma-i Ümmet ise şeriatta bir delildir. Bu icmaya aykırı hareket etmek dalalettir.

Youtube Kanalıma Abone Olun!

Düzenli olarak paylaştığımız videoları kaçırmayın.

Abone Ol